Khmer Legends: រឿងដង្កូវនិងក្អែក

មាននិទានមួយថា សត្វដង្កូវកំពុងស៊ីស្លឹកឈើ មានសត្វក្អែកមួយហើររកចំណីទៅប្រទះនឹងដង្កូវនោះ ។ ក្អែកថា << ពេលនេះ មានលាភបានដង្កូវស៊ី >> ក៏ហើរទៅជិតដង្កូវ ។ ដង្កូវក្រឡេកឃើញក្អែកក៏នឹកថា <<ខ្លួនអាក្អែកនេះ ចិត្តឃោរឃៅ នឹងចឹកអញស៊ីឥឡូវហើយ >> ។ ដង្កូវសួរក្អែកថា << មករកអ្វី ? >> ។ ក្អែកប្រាប់ទៅដង្កូវវិញថា << អញមកស៊ីដង្កូវឯង >> ។ ដង្កូវថា << លុះតែក្អែកឯង រកប្រស្នាអញឃើញទើបស៊ីអញបាន, បើរកប្រស្នាអញមិនឃើញ ស៊ីអញមិនបានទេ >> ។ ក្អែកសួរថា << ប្រស្នាដង្កូវឯងយ៉ាងដូចម្ដេចសួរមកចុះអញនឹងរកឲ្យឃើញ >> ។ ដង្កូវសួរទៅក្អែក ដូចមានតទៅនេះ :

ដូចម្ដេច ដែលគេហៅថា ផ្អែមជាងគេបំផុត ?
ដូចម្ដេច ដែលគេហៅថា ជូរចត់ជាងគេបំផុត ?
ដូចម្ដេច ដែលគេហៅថា ស្អុយជាងគេបំផុត ?
ដូចម្ដេច ដែលគេហៅថា ក្រអូបជាងគេបំផុត ?

កាលបើក្អែក បានឮដង្កូវសួរប្រស្នាទាំង៤បទនេះហើយ មានសេចក្ដីត្រេកអរជាទីបំផុត ក៏ស្រែកហ៊ោកញ្រ្ជៀវលេង ដោយគិតថា << ប្រស្នាដង្កូវទាំង៤បទនេះ អញមុខជារកឃើញឥឡូវហើយ នឹងបានស៊ីដង្កូវនេះមិនខាន >> ទើបក្អែកឆ្លើយដោះស្រាយប្រស្នាដូចមានតទៅនេះ ។

ដែលគេហៅថាផ្ងែមនោះ គឺមានស្ករ និងឃ្មុំ ផ្អែមជាងអ្វីទាំងពួង ។
ដែលគេហៅថាជូរចត់នោះ គឺមានម្ជូរក្រូចឆ្មារ, អម្ពិល, ម្ជូរសណ្ដាន់, ម្ជូរក្រសាំង, និងទឹកខ្មេះ ។
ដែលគេហៅថាស្អុយជាងគេនោះ គឺអាចម៍ និងគម្រង់ខ្មោចសត្វទាំងពួង ។
ដែលគេហៅថា ក្រអូបជាងគេនោះ គឺផ្ការំដួល ផ្កាម្លិះ និងទឹកអប់ ។

ក្អែកបានដោះស្រាយប្រស្នាទាំង៤បទនេះ ប្រាប់ទៅដង្កូវ ។ ដង្កូវថា << ក្អែក ដោះប្រស្នានេះ មិនត្រូវទេ >> ។ ក្អែកក៏ដាក់មុខស្រងូត និយាយទៅដង្កូវវិញថា << បើដង្កូវឯងថាខុស សុំឲ្យដង្កូវប្រាប់ប្រស្នានេះមកអញឲ្យបានដឹងផង >> ។ ដង្កូវប្រាប់ទៅក្អែកវិញថា << ប្រាប់បាន តែក្អែកឯងកុំស៊ីអញទើបអញប្រាប់ >> ។ ក្អែកថា << ឲ្យតែប្រាប់ចុះ អញមិនស៊ីដង្កូវឯងទេ >> ។ លុះបានខសន្យាព្រមព្រៀងគ្នាយ៉ាងហ្នឹងហើយ, ដង្កូវក៏ដោះស្រាយប្រស្នាប្រាប់ទៅក្អែក ដូចមានពាក្យតទៅនេះ :

ដែលគេហៅថា ផ្អែមនោះ មិនមែនផ្អែមស្ករទឹកឃ្មុំនោះទេ គឺផ្អែមពាក្យសម្ដី ដែលនិយាយទៅមករកគ្នា ដោយពាក្យពិរោះស្មោះត្រង់រកគ្នា, នេះហើយហៅថា ផ្អែមជាទីបំផុត ។
ដែលគេហៅថា ជូរចត់នោះ មិនមែនជូរចត់ អម្ពិល សណ្ដាន់ ក្រូចឆ្មារ ទឹកខ្មេះនោះទេ គឺពាក្យផរុសវាទ ឃោរឃៅ ឥតគួរ ឥតសម ដែលនិយាយកាន់គ្នាទៅវិញទៅមក, នេះហើយហៅថា << ជូរចត់លើសជូរចត់អ្វីទាំងពួង ។
ដែលគេហៅថា ស្អុយនោះ មិនមែនស្អុយអាចម៍ ឬស្អុយគម្រង់នោះទេ គឺស្អុយកេរ្ត៍ ស្អុយឈ្មោះ ដែលប្រព្រឹត្តអាក្រក់ក្នុងលោក , នេះហើយហៅថា << ស្អុយច្រាសខ្យល់>>។
ដែលគេហៅថា ក្រអូបនោះ គឺមិនមែនក្រអូបក្លិនផ្កា ឬទឹកអប់នោះទេ គឺក្រអូបកេរ្ត៍ឈ្មោះ ដែលប្រតិបត្តិល្អ, នេះហើយហៅថា << ក្រអូបជាងគ្រឿងក្រអូបទាំងពួង >>។

ក្អែកបានស្ដាប់ប្រស្នាទាំងនេះហើយ ឈប់ស៊ីដង្កូវទៅ ។
តូចមែនពិត ដូចពេជ្រពណ្ណរាយ

Khmer Legends

Google Search:

Saturday, April 27, 2013

រឿងដង្កូវនិងក្អែក